Chronische mesenteriaal ischemie (CMI) is een invaliderende ziekte met een enorme impact op de kwaliteit van leven, veroorzaakt door ernstige buikpijn na een maaltijd, wat leidt tot angst om te eten en daaropvolgend gewichtsverlies. CMI wordt het vaakst veroorzaakt door een atherosclerotische stenose van de mesenteriale arterie, een veelvoorkomende bevinding in de algemene bevolking (6-29%). CMI komt minder vaak voor door de aanwezigheid van een uitgebreid collateraal circulatiesysteem dat de darmen beschermt tegen ischemie.
Daarom kan beeldvorming alleen niet worden vertrouwd, wat de diagnose van CMI uitdagend maakt. De behandelbeslissingen voor atherosclerotische CMI zijn momenteel gebaseerd op de medische voorgeschiedenis, de ernst van de stenose op beeldvorming en soms een functionele test (de visible light spectroscopy aanwezig in het Erasmus). Hiermee kan de werking van de collaterale circulatie echter niet worden beoordeeld, wat resulteert in een aanzienlijk falen om van de symptomen te herstellen na stentplaatsing (27-31% bij single vessel disease), onnodige complicaties en vermijdbare zorgkosten.
Een retrospectieve cohortstudie van van Dijk et al. rapporteert dat intra-arteriële drukmetingen de klinische uitkomst van revascularisatie kunnen voorspellen met een sensitiviteit van 86% en een specificiteit van 83%, wat aangeeft dat arteriële drukmetingen in de mesenteriaal arteriën een zeer gewenst en veelbelovend hulpmiddel kunnen zijn voor het beoordelen van de hemodynamische en klinische relevantie van een mesenteriale arterie stenose. Dit lijkt logisch, aangezien drukgradiënten alleen zullen optreden wanneer zowel een ernstige mesenteriale arterie stenose als een onvoldoende collaterale circulatie aanwezig zijn. Een ander voordeel van drukmetingen is de mogelijkheid om de postprandiale fysiologie te simuleren, met behulp van nitroglycerine, waardoor metingen mogelijk zijn wanneer de mesenteriale bloedstroom maximaal is.
Intra-arteriële drukmetingen zijn momenteel het meest veelbelovende hulpmiddel om klinische besluitvorming te begeleiden bij patiënten met vermoedelijke CMI en kunnen leiden tot aanzienlijke verbeteringen in de kwaliteit van leven door het klinisch succes van re-vascularisatie te verbeteren, complicatierisico’s te verlagen en zorgkosten te verlagen door het faciliteren van de allocatie van zorgmiddelen naar die patiënten die daadwerkelijk profiteren van de behandeling.
Primaire uitkomstmaat – Het beoordelen van de voorspellende waarde van de Pd/Pa-ratio voor en na toediening van een vasodilator om het klinische succes van re-vascularisatie te voorspellen.
Wilt u als centrum meedoen aan deze studie of wilt u een patiënt doorsturen?
Neem dan contact op met de coördinerend arts-onderzoeker:
Eva Bocharewicz – e.bocharewicz@erasmusmc.nl, arts-onderzoeker
PI – Kay Pieterman, interventie radioloog in het Erasmus MC